Słownik Geograficzny

gwałtowne odpadanie dużych bloków skalnych od bardzo stromej powierzchni stoku.

zmiana w rozwo­ju rzeźby polegająca na tym, że rzeźba, która nie osiągnęła jeszcze stadium po­wierzchni zrównania, wchodzi w nowy cykl geomorfologiczny wskutek ponow­nego wypiętrzenia skorupy ziemskiej lub obniżenia podstawy erozyjnej.

bochenkowate lub soczewkowate występowanie płynnej magmy w obrębie litosfery. wbrew dawnym poglądom wylewy wulkaniczne nie pochodzą z płynnego wnętrza ziemi, lecz j z ognisk wulkanicznych, znajdujących się stosunkowo płytko pod jej po­wierzchnią.

ogół procesów zachodzą­cych w skorupie ziemskiej od momentu tworzenia się geosynkliny, przez fałdo­wanie osadów, przeobrażenie osadów wciągniętych w głąb skorupy ziemskiej, intruzje magmowe, aż do wytworzenia się górotworu i jego wypiętrzenia.

grec. óros = góra — pierwot­nie opis gór, obecnie w znaczeniu ogólne­go opisu dużych form terenu, ich układu, w szczególności układu pasm górskich.

osady głębin mor­skich.

osady wód powstałych z tajania lo­dowca lub lądolodu. piaski i żwiry flu­wioglacjalne noszą nazwę sandrów.

osady powstałe z ma­teriału przyniesionego przez lodowiec lub lądolód, złożone bezpośrednio przez jego stajanie.

osady powstałe na dnie jeziora.

osady powstałe w morskich wodach przybrzeżnych.

osady powstałe w dnie płytkich mórz.

• osady powstałe w zatokach, lagunach i zalewach oraz w jeziorach nadbrzeżnych.

osady mórz głębo­kich.

• osady morskie powstałe z materiału przyniesionego z lądu.

powolne przemieszczanie się zwietrzeliny lub skał pionowo w dół pod wpływem zmniejszania się objętości podłoża. zachodzi ono albo wskutek sprasowania osadów w podłożu, albo wskutek niektórych procesów wietrze­nia, albo wyciśnięcia plastycznego po­dłoża na boki.