geografia Dżibuti

Dżibuti, położone jest we wschodniej części Afryki.  Jest jednym z najmniejszych państw na kontynencie afry­kańskim. Znajduje się w rejonie wielkiego systemu ryftowego. Podłoże geologiczne stanowi prekambryjska tarcza krystaliczna arabsko-nubijska. W czasie orogenezy alpejskiej, w wyniku aktywności wulkanicznej i tworzenia się w tym obszarze strefy ryftowej powstały bazaltowe pokrywy lawy o dużej miąższości. Rzeźba uwarunkowana jest gł. strukturami geologicznymi. Na obszarze kraju można wyróżnić dwie jednostki morfologiczne: pn. - górzystą, z najwyższymi szczytami: Musa Ali (2063 m n.p.m.) i Abaida (1783 m n.p.m.) oraz pd. - wyżynną, stanowiącą część Wyżyny Abisyńskiej. Oddzielone są one obniżeniem tektonicznym Afar, zwanym Kotliną Danakilską, pokrytym wydmami. W obrębie tego obniżenia znajduje się depresja -173 (wg innych źródeł - 150) m p.p.m. - najniżej położony punkt na kontynencie. Wąski pas wybrzeża stanowi morfologiczny próg czerwonomorski.

Dżibuti cechuje się klimatem gorącym, podrównikowym pustynnym, suchym; średnia roczna suma opadów wynosi 76 mm, średnia temp. stycznia 25-30°C, lipca 33-35°C. W kraju tym zanotowano najwyższą temp. powietrza na Ziemi: 63°C. Bardzo małe opady sprawiają, że brak jest stałej sieci rzecznej. W obrębie depresji znajduje się bezodpływowe, słone jezioro Assal o zmiennej pow. - od ok. 50 do 100 km2. Wzdłuż zapadliska tektonicznego występują gorące źródła. W pn. części wybrzeża, gdzie powstały rafy koralowe, utworzono dwa rezerwaty morskie.

Ze względu na specyficzne warunki klima­tyczne wytworzyły się tu gleby słabe, o płytkim, niewykształconym profilu glebowym, charakterystyczne dla obszarów suchych, pustynnych. Na luźnych utworach piaszczystych występują regosole - gleby piaszczyste, a na wychodniach litych skał - litosole. Dżibuti to kraj pustynny. Roślinność występuje tylko w obniżeniach, gdzie woda pojawia się jedynie po epizodycznych opadach. Są to tzw. terofity, charakteryzujące się szybkim cyklem rozwoju, przeżywające okresy braku wody w postaci nasion. Lasy rosną tylko w wysokich partiach gór i stanowią zaledwie 0,3% obszaru kraju. W górach utworzono park narodowy Foret du Day (o pow. 100 km2). Na wybrzeżach wystę­pują drzewa namorzynowe (mangrowe).

W Dżibuti mieszka ludność o różnym pochodzeniu etnicznym i rasowym. Rdzennymi mieszkańcami są Afarowie i Issowie należący
do grupy etnicznej Chamitów wsch. (Kuszyci). 94% ludności to muzułmanie. Warunki klimatyczne (susze) powodują, że rezygnują oni często ze swojego tradycyjnego zajęcia, jakim jest pasterstwo koczownicze i osiedlają się w miastach. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 18 osób/km2. Najwięcej ludności zamieszkuje strefę nadmorską. Przyrost naturalny w latach 1980-1986 był bardzo wysoki (4,2%); obecnie wykazuje tendencję malejącą. Znaczny odsetek (39%) mieszk. stanowią dzieci do 15 lat. Słabo rozwinięta jest opieka medyczna - na 1 lekarza przypada ok. 5 tys. osób. Ludność miejska to 82% wszystkich obywateli. Największym miastem jest stolica kraju - Dżibuti, założona przez Francuzów w 1888.

Zamieszkuje w niej blisko 3/4 całej ludności. W rolnictwie zatrudniona jest 1/4 lud­ności. Ma ono jednak niewielkie znaczenie gospodarcze, większość kraju stanowią bowiem pustynie i in. nieużytki. Uprawia się sorgo, warzywa i owoce. Część ludności zajmuje się pasterstwem koczowniczym (owce, kozy, wielbłądy, osły i bydło), rybołówstwem oraz połowem pereł. W Dżibuti pozyskuje się sól z wody morskiej. Wydobywa się także ropę naftową. Stwierdzono występowanie innych bogactw naturalnych: gipsu, siarki, miki i ametystów. W stolicy kraju zbudowano rafinerię ropy naftowej, niewielkie zakłady przemysłu spożywczego, włókienniczego i skórzanego.

Do produkcji energii elektrycznej wykorzystuje się m.in. energię geotermiczną. Stolica państwa jest równocześnie nowo­czesnym portem handlowym, obsługującym gł. etiopski handel zagraniczny. Największe przeładunki stanowi ropa naftowa. Inne porty (o znaczeniu lokalnym) to Obock i Tadżura. Przez kraj przebiega linia kolejowa łącząca stolicę państwa z Addis Abebą w Etiopii (tranzyt towarów do Etiopii). Gł. węzłem drogowym jest Dikhil. W stolicy znajduje się międzynarodowy port lotniczy Ambuli. Najważniejszym partnerem handlowym Dżibuti jest Etiopia (import kawy, eksport soli i skór), a w następnej kolejności kraje Bliskiego Wschodu oraz Europy Zachodniej, gł. Francja (import żywności i maszyn). Dżibuti jest państwem słabo rozwiniętym gospodarczo, uzależnionym od pomocy zagranicznej. PNB na 1 mieszkańca wynosi 780 USD.

Turystyka w tym kraju jest słabo rozwinięta. Baza hotelowa liczyła w 1994 ok. 500 łóżek. Przybyło tu 22 tys. turystów zagranicznych. Wpływy z turystyki zagranicznej wyniosły 3 min USD. W stolicy uwagę turystów przyciąga targ, a także liczne restauracje.