Madagaskar

Madagaskar jest największą wyspą Afryki i jedną z największych wysp na Ziemi. Od kontynentu oddzielają szeroki na ponad 400 km i głęboki na ponad 2000 m Kanał Mozambicki. Madagaskar do końca mezozoiku był częścią Afryki. Został oderwany od kontynentu w następstwie powstania ryftu, dziś nieczynnego, pogrążonego w dnie Kanału Mozambickiego. Prawie 2/3 powierzchni wyspy zajmuje prekambryjska tarcza malgaska, zbudowana ze skał krystalicznych. Ku zachodowi i północy zapada ona pod karbońsko-jurajską pokrywę osadową (monoklina malgaska), wykształconą podobnie jak utwory formacji karru w południowej Afryce, łącznie z osadami lodowcowymi. Na dużych obszarach występują skały wulkaniczne. Działalność wulkaniczna na Madagaskarze trwała praktycznie przez cały trzeciorzęd.

 
W rzeźbie powierzchni Madagaskaru dominuje rozległy płaskowyż odpowiadający wyniesieniu tarczy malgaskiej. Jest on pocięty uskokami i rowami tektonicznymi zazna-czającymi się w morfologii wyspy w postaci grzbietów, krawędzi i obniżeń. Ponad zrównaną powierzchnię płaskowyżu wznoszą się izolowane góry i masywy wulkaniczne, m.in. Tsaratanana na północy (Maromokotro, 2876 m), Ankaratra i Andringitra w części środkowej wyspy, Androy na południu. Wschodnia część płaskowyżu obrywa się stromymi stopniami ku wąskiej nadmorskiej nizinie; ku zachodowi płaskowyż opada łagodniej, tworząc niewysokie krawędzie morfologiczne na wychodniach odpornych na erozję skał, wreszcie przechodzi w szeroką do 200 km, pagórkowatą nizinę nadmorską.

Na większości terytorium Madagaskaru panuje klimat równikowy, wilgotny na wschodnim wybrzeżu, suchy w zachodniej części wyspy, wilgotny górski w obrębie płasko-wyżu. Tylko na południowym krańcu wyspy panuje klimat zwrotnikowy, pośredni między wilgotnym a suchym. Średnie roczne temperatury powietrza powyżej 25°C (maksymalne do 40°C; minimalne 6 do 15°C). Roczna suma opadów waha się od 300-400 mm na południowym zachodzie wyspy do 4000 mm na północnym wschodzie. Roślinność bardzo bogata i zróżnicowana gatunkowo, obfitująca w endemity.

Na wschodzie wyspy rosną wilgotne lasy równikowe (współcześnie mocno przetrzebione, zastąpione w dużej części rachityczną formacją savoka). Ku zachodowi lasy te przechodzą w widne lasy zrzucające liście W porze suchej i sawanny. W najwyższych częściach płaskowyżu wstępują wrzosowiska i łąki górskie.