Pływy morskie

Pływy morskie to regularnie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody w oceanie. Ruchy te wywołane są przez tzw. zjawisko pływowe, którego istotą są siły grawitacyjne Księżyca i Słońca (wpływ Słońca jest około dwukrotnie mniejszy z racji nieporównywalnej odległości). Szczególnie silne jest oddziaływanie Księżyca, ze względu na jego niewielką odległość od Ziemi. Wpływ Księżyca zaznacza się silniej na cząsteczki wody znajdujące się po jego stronie, jednak jego siła przyciągania nie jest na tyle znaczna, by wywołać oderwanie ich od Ziemi.

Wystarcza natomiast na spowodowanie spiętrzenia wód przez napływanie ich z innych miejsc, czyli na powstanie przypływu. W tym samym czasie po stronie przeciwnej powstaje także przypływ. Księżyc oddziałuje na całą Ziemię, jednak z dużo mniejszą siłą oddziałuje na cząsteczki wody znajdujące się po przeciwnej stronie Ziemi. Dodatkowo w tym miejscu działa siła odśrodkowa, która także sprzyja powstawaniu przypływów. W efekcie tego działania w ciągu 24 godzin i 50 minut przez każdy punkt Ziemi przechodzą dwie fale przypływu, w odstępie 12 godzin i 25 minut jedna po drugiej.

Na przeciwległych do przypływów miejscach Ziemi występuje w tym samym czasie odpływ morza, czyli obniżenie się poziomu wód. Wielkość pływów uzależniona jest od położenia Słońca i Księżyca w stosunku do Ziemi. Kiedy wszystkie trzy ciała niebieskie znajdują się w przybliżeniu na jednej linii (ma to miejsce w nowiu lub w pełni Księżyca), ich przyciąganie sumuje się i pływy osiągają największą amplitudę. Są to tzw. pływy syzygijne. Najmniejsze pływy określane jako kwadraturowe występują, gdy Księżyc jest w II lub IV kwadrze. Kierunki oddziaływania sił grawitacji Księżyca i Słońcu są wtedy do siebie prostopadłe. Na równiku fala przypływu kwadraturowego jest prawie trzy razy mniejsza niż przypływu syzygijnego.